Bestie Królowej

„Bestie Królowej” od kilku już lat stanowią swego rodzaju perełkę dla każdego kolekcjonera. Na czym polega ich wyjątkowość? Z całą pewnością wiąże się ona z ich historią – a ta zawiera w sobie także pierwiastek mityczny, nawiązujący do wieków panowania brytyjskiej rodziny królewskiej.

Seria monet

Seria dziesięciu monet produkcji Mennicy Królewskiej powstała z okazji szafirowego jubileuszu (65-lecia) Elżbiety II na tronie brytyjskim. Inspirowana jest królewską heraldyką i wielowiekową tradycją jej koronowanych przodków, w której stałe miejsce zajmują mityczne stworzenia – „opiekunowie” panującej obecnie Jej Królewskiej Mości.

Każdą z nich zaprojektował grawer i projektant Jody Clark. Od 2016 r. Walory emitowane są w złocie (1 uncja, ¼ uncji) i srebrze (2 uncje, 10 uncji), a od roku 2017 także w platynie.

2021

Biały Chart z Richmond 2021 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Chart z Richmond 2021 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Chart z Richmond 2021 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	22 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

2020

Biały Koń Hanoveru 2020 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Koń Hanoveru 2020 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Koń Hanoveru 2020 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	22 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Lew Mortimerów 2020 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Lew Mortimerów 2020 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	22 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Biały Lew Mortimerów 2020 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

2019

Yale Beaufortów 2019 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Yale Beaufortów 2019 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	22 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Yale Beaufortów 2019 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

2018

Czarny Byk z Clarence 2018 | 10 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£10 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	89,1 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czarny Byk z Clarence 2018 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czarny Byk z Clarence 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,69 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czarny Byk z Clarence 2018 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Weight	22.00 mm
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark
Packaging	25 coins per tube, 20 tubes per master box

Czarny Byk z Clarence 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	32,6 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Jednorożec Szkocji 2018 | 10 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£10 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	89,1 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Jednorożec Szkocji 2018 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Jednorożec Szkocji 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,69 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Jednorożec Szkocji 2018 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Weight	22.00 mm
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark
Packaging	25 coins per tube, 20 tubes per master box

Jednorożec Szkocji 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Pt .999,5
Diameter	32,6 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

2017

Czerwony Smok Walii 2017 | 10 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£10 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	89,1 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czerwony Smok Walii 2017 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czerwony Smok Walii 2017 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,69 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Czerwony Smok Walii 2017 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Weight	22.00 mm
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark
Packaging	25 coins per tube, 20 tubes per master box

Czerwony Smok Walii 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Pt .999,5
Diameter	32,6 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Gryf Edwarda III 2017 | 10 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£10 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	89,15 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Gryf Edwarda III 2017 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Gryf Edwarda III 2017 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,69 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Gryf Edwarda III 2017 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Weight	22.00 mm
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark
Packaging	25 coins per tube, 20 tubes per master box

Gryf Edwarda III 2018 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Pt .999,5
Diameter	32,6 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

2016

Lew Anglii 2016 | 10 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	89,15 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Lew Anglii 2016 | 2 uncje

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£5 (GBP)
Alloy	Ag .9999
Diameter	38,61 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Lew Anglii 2016 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Au .9999
Diameter	32,69 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Lew Anglii 2016 | 1/4 uncji

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£25 (GBP)
Alloy	Au .9999
Weight	22.00 mm
Diameter	32,7 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark
Packaging	25 coins per tube, 20 tubes per master box

Lew Anglii 2017 | 1 uncja

Mint	The Royal Mint, UK
Name of series	The Queen’s Beasts
Face Value	£100 (GBP)
Alloy	Pt .999,5
Diameter	32,6 mm
Edge	Milled
Finish	Bullion
Obverse	Jody Clark
Reverse	Jody Clark

Od posągu do monety bulionowej

Swoją nazwą seria monet „Bestii Królowej” nawiązuje do innych, wiekowych już przedsięwzięć. Każda z wspomnianych bestii stanowiła pierwotnie heraldyczną odznakę poszczególnych przodków monarchini. Jednym z nich był Henryk VIII – to do niego należał m.in. Lew Anglii oraz Czerwony Smok Walii (tzw. „bestie króla”), czyli posągi zamówione kilkaset lat temu z okazji jego ślubu z Jane Seymour (do dziś można je podziwiać w okolicy fosy pałacu Hapton Court).

Swego rodzaju kontynuacji tego dzieła podjął się później współczesny artysta, James Woodford. Stworzył on szereg niemal dwumetrowych rzeźb, które 2 czerwca 1953r. towarzyszyły koronacji Elżbiety II w Opactwie Westminsterskim. Każda z nich, wykonana w tynku, przedstawiała wizerunek potężnego stworzenia (symbolu danych przymiotów królewskich) oraz tarczy, zawierającej herb jednego z jej królewskich poprzedników.

Ten szczególny symbol rodowego dziedzictwa zyskał później ogromną sławę – oryginały do dziś oglądać można w kanadyjskim muzeum, jego repliki zaś – w Wielkiej Brytanii.

Najnowsza seria monet bulionowych, regularnie emitowana przez Royal Mint już od kilku lat, ściśle nawiązuje do każdego z tych właśnie majestatycznych posągów i powiązanych z nimi emblematów.

Jej Królewska Mość

Jak łatwo się domyślić, na żadnej z monet kolekcjonerskich „Bestie Królowej” nie mogło oczywiście zabraknąć wizerunku koronowanej głowy Wielkiej Brytanii.

Mimo szeregu zmian wprowadzanych w na przestrzeni lat (aktualizacji podlegało mi.in. tło – z tzw. stiuko-podobnego na łukowaty, imitujący diamenty), portret Elżbiety II niezmiennie znajduje się na awersie każdej z wyżej wspomnianych monet bulionowych.

Aktualny jej wizerunek jest piątym i ostatecznym. Dodatkowo, oprócz nominału, wzbogacono go o napis „ELIZABETH II D.G. REG. F. D.”, w języku łacińskim oznaczający „Łaska Boga, Królowa, Obrońca Wiary” (oryg. „Dei Gratia Regina Fidei Defensor”).

Autorem jej podobizny jest także Jody Clark, którego inicjały również znajdziemy na każdym produkcie.

Herby

Skąd w towarzystwie każdej z bestii znalazły się herby? Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta. Już od najdawniejszych czasów, armie królewskie wykształciły swoje własne odznaczenia, flagi lub tarcze – tak, by móc sprawnie poruszać się w walce z przeciwnikami i szybko rozpoznawać nieprzyjaciela.

Z czasem odznaczenia te (podobnie jak np. rycerskie i królewskie pieczęcie) ewoluowały, w swych wizerunkach uwzględniając historie i emblematy przodków. Stanowiły przy tym oznaczenie linii rodowej, dowód zdobytych ziem i symbol dziedzictwa.

Tak dotarły aż na współczesny dwór królewski i do dzisiaj świadczą o bogatym pochodzeniu Jej Królewskiej Mości. Dla fanów historii i numizmatyki zaś – stanowią nie lada gratkę i świadectwo potęgi rodu najdłużej panującej monarchini świata.

I/X The Lion of England
Lew Anglii

Pierwsza z bestii w serii. Ściśle nawiązuje do odległej historii Wielkiej Brytanii i czasów Ryszarda Lwie Serce (syna Henryka II). Sam lew gości w angielskiej symbolice od dawna. Na jego głowie znajduje się korona, a zwierzę ryczy – opierając przy tym łapę o ozdobną tarczę monarchy. Stanowi symbol odwagi, siły i męstwa – głównych przymiotów brytyjskich władców.

Gryf Edwarda III
X/X The Griffin of Edward III

Jak sama nazwa wskazuje, bestia kojarzona jest przede wszystkim z Edwardem III i niegdyś gościła na jego prywatnej pieczęci. Dzisiaj stanowi symbol odwagi, siły i niezłomności w budowaniu państwa. Starożytny, mityczny gryf widniejący na monecie chroni tarczę z wizerunkiem swojego pierwszego pana.

III/X The Red Dragon of Wales
Czerwony Smok Walii

Trzecia, legendarna postać w tej serii monet nawiązuje do założyciela dynastii Tudorów (dziadka Henryka VII) – smok znajdował się bowiem na jego odznace. Później ów wizerunek pojawił się także jako herb księcia Walii. Bestia obecna na monecie ma rozpostarte skrzydła i rozchylony pysk, a swoim pazurem podtrzymuje tarczę (na której widnieją też lwy).

II/X The Unicorn of Scotland
Jednorożec Szkocji

Choć dzisiaj uważany za przyjazne bajkowe stworzenie, mityczny jednorożec był zwierzęciem potężnym i niebezpiecznym – stąd na monecie pojawia się z obrożą na kształt korony, do której przy pomocy karabińczyka (specjalnego uchwytu) przymocowano łańcuch, mający wymusić na nim uległość wobec władcy. Czwarta z serii bestia powiązana została ze Szkocją, bo to właśnie jej imieniem nazywano tamtejsze monety wykute w czasach średniowiecznych. Późniejszy władca Jakub VI (Zwany też Jakubem I z Anglii), który zjednoczył oba kraje, ściśle powiązał ze sobą ich dwa główne symbole – jednorożca i lwa.

IV/X The Black Bull of Clarence
Czarny Byk z Clarence

Piąta postać nawiązuje do rządów Edwarda IV, Wojny Róży i czasów powstania Domu Yorku (XV w.). Byk pojawiał się na tarczach armii władcy, jako symbol potęgi i siły. Ten widniejący na monecie przybiera natomiast groźną pozę, podtrzymując przy tym tarczę z angielskimi lwami i liliami Francji (symbolem ówczesnej polityki związanej z przejęciem tronu).

The Falcon of the Plantagenets
Sokół Plantagenetów

Szósta z bestii, pierwotnie związana z rządami Edwarda III (Króla Plantagenetów), dzisiaj kojarzona jest także z czasami Edwarda IV, Henryka VII i sympatią Elżbiety I. Biały sokół widoczny na monecie wyposażony jest w tarczę, na której również znajduje się m.in. podobizna sokoła. Jest symbolem determinacji.

VI/X The Yale of Beaufort
Yale Beaufortów

Historyczny symbol władzy matki Henryka VII, Lady Margaret Beaufort. Mityczne stworzenie, które swoim wyglądem przypominało kozę lub antylopę, wyposażone było także w dwa niezależnie obracające się rogi. Jest symbolem łaski, elegancji i siły. Jego wizerunek na monecie wzbogacono o tarczę z odznakami „jego” władców.

VII/X The White Lion of Mortimer
Biały Lew z Mortimer

Moneta ukazywać ma lwa w pozycji siedzącej, bez korony, wyposażonego w tarczę Yorkista. Swoim wyglądem sam herb nawiązuje do szeregu powiązanych z nim władców, m.in. spadkobierczyni Mortimerów i babki Edwarda IV. W przeciwieństwie do innych angielskich heraldyk, Lew z Mortimer bardziej przypominać będzie oswojonego psa.

VIII/X The White Horse of Hanover
Biały Koń Hanoveru

Szlachetna bestia, pokazywana zazwyczaj w pełnym galopie. Zarówno moneta z tym wizerunkiem, jak i widoczny na niej herb, nawiązywać mają do symboliki z czasów rządów Jerzego I (pochodzącego z Hanoveru następcy Anny ze Stuartów). Co ciekawe, biały koń jest także kojarzony z Kent (zgodnie z legendą, po raz pierwszy przybył do kraju sprowadzony przez Saxonów).

IX/X The White Greyhound of Richmond
Biały Chart z Richmont

Symbol powszechny w angielskiej heraldyce i kojarzony z pierwszym królem Tudorów, znajdzie też swoje miejsce w serii monet. Do Tudorów nawiązywać będzie także rodowa róża, obecna na towarzyszącym mu herbie. Sama bestia z Richmont w Yorkshire znana jest w tradycji angielskiej już z czasów średniowiecznych.